کد مطلب:68 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:386
احکام وکالت
وكـالـت آن اسـت كـه انسان كاری را كه می تواند در آن دخالت كند, به دیگری واگذارنماید تا از طرف او انجام دهد, مثلا كسی را وكیل كند كه خانه او را بفروشد یا زنی رابرای او عقد نماید, پس آدم سفیهی كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف می كند, چون حق ندارد در مال خود تصرف كند وكسی كه حاكم شرع او را ازتصرف در مالش منع كرده باشد نمی تواند برای فروش آن , كسی را وكیل نماید .
(مـسـاله 2265) در وكالت شرط است كه منجز باشد یعنی اصل وكالت معلق برچیزی نباشد پس اگـر بگوید چنانچه مسافر من بیاید یا وقتی كه اول ماه شد تو درفروش خانه وكیل من هستی كه خود وكالت معلق بر آمدن مسافرت یا رسیدن اول ماه شده باطل است ولی تعلیق در متعلق وكالت مثل این كه بگوید تو در فروختن خانه ام وكیل من هستی لكن خانه را وقتی مسافر من آمد یا وقتی اول مـاه شـد بفروش اشكال ندارد.
و در وكالت لازم نیست صیغه بخوانند پس اگر انسان بدیگری بـفهماندكه او را وكیل كرده و او هم بفهماند كه قبول نموده - مثلا مال خود را به كسی بدهدكه برای او بفروشد و او مال را بگیرد وكالت صحیح است .
(مـسـاله 2266) اگر انسان كسی را كه در شهر دیگر است وكیل نماید وبرای او وكالتنامه بفرستد واو قبول كند اگرچه وكالتنامه بعداز مدتی برسد, وكالت صحیح است .
(مـسـالـه 2267) موكل یعنی كسی كه دیگری را وكیل می كند و نیز كسی كه وكیل می شود, باید بالغ و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار اقدام كنند.
(مـسـالـه 2268) كـاری را كه انسان نمی تواند انجام دهد, یا شرعا نباید انجام دهدنمی تواند برای انـجـام آن از طـرف دیـگـری وكیل شود, مثلا كسی كه در احرام حج است , چون نباید صیغه عقد زناشویی را بخواند نمی تواند برای خواندن صیغه ازطرف دیگری وكیل شود.
(مـسـاله 2269) اگر انسان كسی را برای انجام تمام كارهای خودش وكیل كندصحیح است , ولی اگر برای یكی از كارهای خود وكیل نماید و آن كار را معین نكندوكالت صحیح نیست .
(مـسـالـه 2270) اگـر وكـیل را عزل كند یعنی از كار بركنار نماید, بعد از آن كه خبر به اورسید نـمـی تـوانـد آن كار را انجام دهد, ولی اگر پیش از رسیدن خبر آن كار را انجام داده باشد صحیح است .
(مساله 2271) وكیل می تواند از وكالت كناره گیری كند و اگر موكل غایب هم باشداشكال ندارد.
(مـساله 2272) وكیل نمی تواند برای انجام كاری كه به او واگذار شده دیگری راوكیل نماید ولی اگـر مـوكـل بـه او اجازه داده باشد كه وكیل بگیرد, به هر طوری كه به او دستور داده , می تواند رفـتـار نـماید, پس اگر گفته باشد برای من وكیل بگیر, باید ازطرف او وكیل بگیرد و نمی تواند كسی را از طرف خودش وكیل كند.
(مساله 2273) اگر انسان با اجازه موكل خودش كسی را از طرف او وكیل كند نمی تواند آن وكیل را عزل نماید و اگر وكیل اول بمیرد, یا موكل , او را عزل كند وكالت دومی باطل نمی شود.
(مـسـاله 2274) اگر وكیل با اجازه موكل , كسی را از طرف خودش وكیل كند موكل ووكیل اول می توانند آن وكیل را عزل كنند و اگر وكیل اول بمیرد, یا عزل شود وكالت دومی باطل می شود.
(مـسـالـه 2275) اگـر چـند نفررا برای انجام كاری وكیل كند وبه آنها اجازه دهد كه هركدام به تـنـهـایی در آن كار اقدام كنند, هر یك از آنان می تواند آن كار را انجام دهد وچنانچه یكی از آنان بـمـیـرد, وكالت دیگران باطل نمی شود, ولی اگر نگفته باشد كه با هم یا به تنهایی انجام دهند, یا گـفـته باشد كه با هم انجام دهند, نمی توانند به تنهایی اقدام نمایند و در صورتی كه یكی از آنان بمیرد, وكالت دیگران باطل می شود.
(مساله 2276) اگر وكیل یا موكل بمیرد وكالت باطل می شود و نیز اگر چیزی كه برای تصرف در آن وكـیـل شـده است از بین برود, مثلا گوسفندی كه برای فروش آن وكیل شده بمیرد, وكالت بـاطـل مـی شود و اگر یكی از وكیل یا موكل دیوانه یا بیهوش شود, در موقع دیوانگی و بی هوشی وكـالت اثری ندارد, اما بطلان آن به نحوی كه بعد از زوال بی هوشی یا دیوانگی عملش بی اثر باشد محل تامل است .
(مساله 2277) اگر انسان كسی را برای كاری وكیل كند وچیزی برای او قراربگذارد, بعد از انجام آن كار, چیزی را كه قرار گذاشته باید به او بدهد.
(مساله 2278) اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار اوست كوتاهی نكند و غیراز تصرفی كه به او اجازه داده اند, تصرف دیگری در آن ننماید واتفاقا آن مال از بین برود, نباید عوض آن را بدهد.
(مساله 2279) اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار اوست كوتاهی كند, یا غیراز تصرفی كه به او اجازه داده اند تصرف دیگری در آن بنماید وآن مال از بین برود,ضامن است .
پس اگر لباسی را كه گفته اند بفروش , بپوشد وآن لباس تلف شود , بایدعوض آن را بدهد.
(مـساله 2280) اگر وكیل غیر از تصرفی كه به او اجازه داده اند, تصرف دیگری درمال بكند, مثلا لـبـاسـی را كه گفته اند بفروش , بپوشد وبعدا تصرفی را كه به او اجازه داده اند بنماید, آن تصرف صحیح است .
(مـسـاله 2265) در وكالت شرط است كه منجز باشد یعنی اصل وكالت معلق برچیزی نباشد پس اگـر بگوید چنانچه مسافر من بیاید یا وقتی كه اول ماه شد تو درفروش خانه وكیل من هستی كه خود وكالت معلق بر آمدن مسافرت یا رسیدن اول ماه شده باطل است ولی تعلیق در متعلق وكالت مثل این كه بگوید تو در فروختن خانه ام وكیل من هستی لكن خانه را وقتی مسافر من آمد یا وقتی اول مـاه شـد بفروش اشكال ندارد.
و در وكالت لازم نیست صیغه بخوانند پس اگر انسان بدیگری بـفهماندكه او را وكیل كرده و او هم بفهماند كه قبول نموده - مثلا مال خود را به كسی بدهدكه برای او بفروشد و او مال را بگیرد وكالت صحیح است .
(مـسـاله 2266) اگر انسان كسی را كه در شهر دیگر است وكیل نماید وبرای او وكالتنامه بفرستد واو قبول كند اگرچه وكالتنامه بعداز مدتی برسد, وكالت صحیح است .
(مـسـالـه 2267) موكل یعنی كسی كه دیگری را وكیل می كند و نیز كسی كه وكیل می شود, باید بالغ و عاقل باشند و از روی قصد و اختیار اقدام كنند.
(مـسـالـه 2268) كـاری را كه انسان نمی تواند انجام دهد, یا شرعا نباید انجام دهدنمی تواند برای انـجـام آن از طـرف دیـگـری وكیل شود, مثلا كسی كه در احرام حج است , چون نباید صیغه عقد زناشویی را بخواند نمی تواند برای خواندن صیغه ازطرف دیگری وكیل شود.
(مـسـاله 2269) اگر انسان كسی را برای انجام تمام كارهای خودش وكیل كندصحیح است , ولی اگر برای یكی از كارهای خود وكیل نماید و آن كار را معین نكندوكالت صحیح نیست .
(مـسـالـه 2270) اگـر وكـیل را عزل كند یعنی از كار بركنار نماید, بعد از آن كه خبر به اورسید نـمـی تـوانـد آن كار را انجام دهد, ولی اگر پیش از رسیدن خبر آن كار را انجام داده باشد صحیح است .
(مساله 2271) وكیل می تواند از وكالت كناره گیری كند و اگر موكل غایب هم باشداشكال ندارد.
(مـساله 2272) وكیل نمی تواند برای انجام كاری كه به او واگذار شده دیگری راوكیل نماید ولی اگـر مـوكـل بـه او اجازه داده باشد كه وكیل بگیرد, به هر طوری كه به او دستور داده , می تواند رفـتـار نـماید, پس اگر گفته باشد برای من وكیل بگیر, باید ازطرف او وكیل بگیرد و نمی تواند كسی را از طرف خودش وكیل كند.
(مساله 2273) اگر انسان با اجازه موكل خودش كسی را از طرف او وكیل كند نمی تواند آن وكیل را عزل نماید و اگر وكیل اول بمیرد, یا موكل , او را عزل كند وكالت دومی باطل نمی شود.
(مـسـاله 2274) اگر وكیل با اجازه موكل , كسی را از طرف خودش وكیل كند موكل ووكیل اول می توانند آن وكیل را عزل كنند و اگر وكیل اول بمیرد, یا عزل شود وكالت دومی باطل می شود.
(مـسـالـه 2275) اگـر چـند نفررا برای انجام كاری وكیل كند وبه آنها اجازه دهد كه هركدام به تـنـهـایی در آن كار اقدام كنند, هر یك از آنان می تواند آن كار را انجام دهد وچنانچه یكی از آنان بـمـیـرد, وكالت دیگران باطل نمی شود, ولی اگر نگفته باشد كه با هم یا به تنهایی انجام دهند, یا گـفـته باشد كه با هم انجام دهند, نمی توانند به تنهایی اقدام نمایند و در صورتی كه یكی از آنان بمیرد, وكالت دیگران باطل می شود.
(مساله 2276) اگر وكیل یا موكل بمیرد وكالت باطل می شود و نیز اگر چیزی كه برای تصرف در آن وكـیـل شـده است از بین برود, مثلا گوسفندی كه برای فروش آن وكیل شده بمیرد, وكالت بـاطـل مـی شود و اگر یكی از وكیل یا موكل دیوانه یا بیهوش شود, در موقع دیوانگی و بی هوشی وكـالت اثری ندارد, اما بطلان آن به نحوی كه بعد از زوال بی هوشی یا دیوانگی عملش بی اثر باشد محل تامل است .
(مساله 2277) اگر انسان كسی را برای كاری وكیل كند وچیزی برای او قراربگذارد, بعد از انجام آن كار, چیزی را كه قرار گذاشته باید به او بدهد.
(مساله 2278) اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار اوست كوتاهی نكند و غیراز تصرفی كه به او اجازه داده اند, تصرف دیگری در آن ننماید واتفاقا آن مال از بین برود, نباید عوض آن را بدهد.
(مساله 2279) اگر وكیل در نگهداری مالی كه در اختیار اوست كوتاهی كند, یا غیراز تصرفی كه به او اجازه داده اند تصرف دیگری در آن بنماید وآن مال از بین برود,ضامن است .
پس اگر لباسی را كه گفته اند بفروش , بپوشد وآن لباس تلف شود , بایدعوض آن را بدهد.
(مـساله 2280) اگر وكیل غیر از تصرفی كه به او اجازه داده اند, تصرف دیگری درمال بكند, مثلا لـبـاسـی را كه گفته اند بفروش , بپوشد وبعدا تصرفی را كه به او اجازه داده اند بنماید, آن تصرف صحیح است .